ይህ መረጃ ለመመሪያ ብቻ እንዲሆን እንጂ የህግ ባለሞያ ምክርን ተክቶ መጠቀም ኣይቻልም።

የርስዎ ባለንብረት ያለባቸውን ግዲታ ካልተወጡ በነዋሪ ተከራዮች አንቀጽ ህግ/Residential Tenancies Act 1997 ዓ.ም, መሰረት ስለግዴታ መጣስ ማስጠንቀቂያ መስጠት ይችላሉ። ባለንብረቱ ያለውን ችግር ማስተካከል እንዳለበት በዚህ ማሳሰቢያ በኩል ይነገራል ወይም ግዲታቸውን ባለመወጣት (ወይም በሁለቱም) ለደረሰው ማንኛውም በደልና ጥፋት ማካካሻ ይከፍላሉ።

ይህ ገጽ

የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያን መቸ ነው መስጠት የሚችሉት?
ባለንብረቱ ግዴታውን ስለመወጣት
የማካካሻ ክፍያ ስለመጠየቅ
የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያን እንዴት እንደሚሞላ
ለግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ ምክንያት
ለግዴርታ መጣስ ማሳሰቢያ እንዴት ማደል እንደሚቻል

የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያን መቸ ነው መስጠት የሚችሉት?

የርስዎ ባለንብረት ግዴታን የሚጥሰው ለሚከተሉት ካላሟላ ይሆናል:

• የተለቀቀ ቤት እና ንጽህናው የተጠበቀ ንብረት ማቅረብ
• በንብረት ላይ ጸጥታው የተጠበቀ ‘ለርስዎ መዝናኛ ከባቢ’ መፍጠር
• ንብረቱን በጥሩ ጥገና መጠበቅ
• የውሀ መሳሪያዎች ቅያሬ ወይም አገጣጠም ቢያንስ የ A ሚዛናዊ ደረጃ መጠበቅ አለበት።
• ለውጭ በሮችና ለመስኮቶች መቆለፊያ መስጠት
• መቆለፊያው ከተቀየረ ቁልፎችን መስጠት

ባለንብረቱ ጥገና እንዲያካሄድ ከፈለጉ ለግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ መስጠት ይኖርብዎታል። ለምሳሌ፡ ባለንብረቱ በሚኖሩበት ቤት ያለማስጠንቀቂያ እየመጣ ‘ጸጥታ ከነሳዎ’ ታዲያ የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ መስጠት ወይም ‘መላክ’ ይኖርብዎታል።

ማሳሰቢያ: በደባልነት ቤትና በካራቫን ፓርክ መጠለያ ነዋሪዎች ለየት ያለ የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ መስጠት ይቻላል። የበለጠ መረጃ ለማግኘት የተከራዮች ማሕበርን ማነጋገር ነው።

ባለንብረቱ ግዴታውን ስለመወጣት

የግዴታ መጣስ ማስጠንቀቂያ ለባለንብረቱ ማሳሰቢያ ሲሆን ይህም ለችግሩ መፍትሄ ካላቀረቡ እና/ወይም የማካካሻ ክፍያ ካልሰጡ ታዲያ ይህንን ማካሄድ እንዳለባቸው ትእዛዝ እንዲሰጥ ለቪክቶሪያ ሲቪልና አስተዳደር ልዩ ፍርድ ቤት (VCAT) ማመልከት ይችሉ ይሆናል።

የልዩ ፍርድ ቤት ትእዛዝን አለመከተል ወንጀል ሲሆን ይህም ለገንዘብም ሆነ ገንዘባዊ ላልሆነ ትእዛዝ ተግባራዊ ይሆናል።

የማካካሻ ክፍያ ስለመጠየቅ

ባለንብረቱ ያለበትን ማንኝውንም ግዴታ ካልተወጣና በዚህ ምክንያት ለተሰቃዩት ወይም ላጠፉት የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ በማቅረብ የማካካሻ ክፍያ እንዲሰጥዎ መጠየቅ ይችላሉ።

የግዴታ ጥሰት ሲፈጸም ባለንብረቱ ያለበትን ግዴታ እንዲያከብር የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ መስጠት (ቀደም ሲል በዚህ የእውነታ ጽሁፍ ወረቀት ላይ እንደተገለጸው) እንዲሁም ችግሩ ከተስተካከለ በኋላ ለማካካሻ ክፍያ ማመልከቻ በልዩ ፍርድ ቤት ላይ ማቅረብ። ይህ የሆነበት ምክንያት ችግሩ ከመስተካከሉ በፊት ጠቅላላ ጉዳት ወይም የጠፋን ሙሉ በሙሉ ማስላት ስለማይቻል ነው።

የግዴታ ጥሰት ከተፈጸመ ከጥቂት ጊዜ በፊት ከሆነና ችግሩ ከተሰተካከለ አሁንም የማካካሻ ክፍያን ለመጠየቅ የግዴታ መጣስ ማስጠንቀቂያውን መጠቀም ይችላሉ። በቅጹ ላይ የሚካተተው የጠየቁት መጠን፣ የትኛው ግዴታ እንደተጣሰ እና ስለ ችግሩ መጀመሪያ ለባለንብረቱ ያነጋገሩበት ቀን ይሆናል።

ከተከራዩበት ቤት ወጥተው ከሆነ የግዴታ መጣስ ማስጠንቀቂያ መስጠት የለብዎም። ለርስዎ የማካካሻ ክፍያ በቀጥታ ለልዩ ፍርድ ቤት ማመልከት ይችላሉ።

በአንዳንድ ሁኔታዎች ላይ የግዴታ መጣስ ማስጠንቀቂያ ማቅረቡ ያለዎትን የተከራይ ስምምነት ውል ለመጨረስ የመጀመሪያ እርምጃ ሊሆን ይችላል።

የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያን እንዴት እንደሚሞላ

የግዴታ መጣስ ማስጠንቀቂያ ከተከራዮች ማሕበር ማግኘት ሲቻል ወይም ከቪክቶሪያ ደንበኛ ጉዳይ ድረገጽ www.consumer.vic.gov.au ላይ ማግኘት ይቻላል።

በማስጠንቀቂያው ላይ ባለ ሳጥን ውስጥ መረጃን መጻፍ። ከዚህ በታች የተዘረዘሩት እንዴት አድርጎ ቅጹን መሙላት እንደሚቻል መመሪያዎች ናቸው።
የባለንብረቱ ዝርዝር መረጃ

1. በቀረበው ቦታ ላይ የባለንብረቱን ስም ስለመስጠትዎ ማረጋገጥ (የንብረት ተወካዩን ስም አይደለም)።
2. የባለንብረትን ወይም የተወካዩን አድራሻ መስጠት (የርስዎን አድራሻ አይደለም)።

የተከራይ ዝርዝር መረጃ

3. በተከራይና አከራይ ውል ላይ ከአንድ በላይ ሰው ካለ በስምምነቱ ላይ የእያንዳንዱን ስም ማቅረብ አለብዎት።
4. የተከራየን ቤት አድራሻ ማቅረብ።
5. ሰነዱ ሊላክልዎት የፈለጉበትን አድራሻ ማቅረብ (በክፍል 4 ላይ ከሰጡት አድራሻ የተለየ ከሆነ)።
6. ለማነጋገር የተለፎን ቁጥር መስጠት።

የአገልግሎት ዝርዝር መረጃ

7. ማሳሰቢያው እንዴት እንደተሰጠ (ለምሳሌ፡ በተመዘገበ ፖስታ) እና የተሰጠበትን ቀን ግልጽ ማድረግ።
8. በቅጹ ላይ መፈረም።
9. ስምዎን በግልጽ መጻፍ።

ለግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ ምክንያት

10. የርስዎ ባለንብረት ስለጣሰው ግዴታ በመግለጽ ለምሳሌ፡ የክፍል 65 ቅጹን የሚልኩበትን ምክንያት መግለጽ፤ ይህም በቤቱ ለመኖር አመቺ አለመሆኑን (በግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ ገጽ ውስጥ የተዘረዘሩትን በሙሉ ማየት)። ከዚያም እንደ ቀኖችን በማጠቃለል የበለጠ መረዳ መጨመር አለብዎት። ለመጻፍ በቂ ቦታ ከሌለ ‘የተያያዘን ማየት’ በማለት በሌላ ተጨማሪ ወረቀት ላይ ዝርዝሩን ጽፎ አያይዞ ማቅረብ።
11. በባለንብረቱ ግዴታ መጣስ ሳቢያ የደረሰብዎን ስቃይ ወይም ኪሳራ ወጪ ዝርዝሩን ማቅረብ። የማካካሻ ክፍያ የሚጠይቁ ከሆነ በተቻለ መጠን ብዙ መረጃዎችን ማቅረብና የተበላሸ እቃዎችን ለመጠገን ወይም ለመቀየር የወጣ ገንዘብ ተመን ወይም እንደ ደረሰኝ ያለን አብሮ ማያያዝ። በሳጥን ውስጥ ‘የተያያዘን ማየት’ የሚል በመጻፍ በተለየ ወረቀት ላይ ዝርዝር መረጃን ማቅረብ።
12. ባለንብረቱ ግዴታውን እንዲያካሂድ ጥረት ካደረጉ ታዲያ ምን ማድረግ እንዳለባቸው መግለጽ አለብዎት (ለምሳሌ፡ የሚያንጠበጥብ ጣራን መጠገን)። የማካካሻ ክፍያ የሚጠይቁ ከሆነ ምን ያህል እንደጠየቁ መጠኑን መሙላት። ቅሬታን ለማካካሻ ክፍያ ጥያቄ በክፍል 12 መጠቀም ይችላሉ (‘ወይም’ የሚለውን በመሰረዝ ‘እና’ የሚል መጻፍ)።
13. ባለንብረቱ ችግሩን ካላስጠገነ እና/ወይም የማካካሻ ክፍያ ካላካሄደ ታዲያ ለልዩ ፍርድ ቤት ማመልከቻ እንደሚያቀርቡ ይህ ለባለንብረቱ ማሳወቂያ ይሆናል።
14. ከቅጹ ጋር ላቀረቡት ማንኛውም ሰነዶች ለማሳወቅ በሳጥኑ ላይ ምልክት ማድረግ።

ለግዴርታ መጣስ ማሳሰቢያ እንዴት ማደል እንደሚቻል

የተሞላን ግዴታ መጣስ ማስጠንቀቂያ ለባለንብረቱ በመደበኛ ፖስታ አድርጎ መላክ ወይም በአካል ለባለንብረቱ ወይም ተወካዩ ማቅረብ ሲቻል ታዲያ ባለንብረቱ ስለደረሰው ማረጋገጥ ይችላሉ። የማስጠንቀቂያውን ቅጅ እና የላኩበትን ደረሰኝ ያስቀምጡት።

አንዴ ማማስጠንቀቂያውን ካደሉ በኋላ ለ14 ቀናት መጠበቅ አለብዎ (ተጨማሪ 2 ቀናት ለፖስታ መፍቀድ)። ከዚያም ባለንብረቱ ችግሩን ካላስጠገነ እና/ወይም የማካካሻ ክፍያ ካልሰጠ፤ ማሳሰቢያውን እንዲፈጽም ትእዛዝ በቪክቶሪያ ሲቪልና አስተዳደር ልዩ ፍርድ ቤት (VCAT) ላይ ማመልከት ይችላሉ።

በልዩ ፍርድ ቤት ለማመልከት ቅጽ ሞልተው የግዴታ መጣስ ማሳሰቢያ ቅጂውን አብሮ ማያያዝ ይኖርብዎታል። ለበለጠ መረጃ የቪክቶሪያ ሲቪልና አስተዳደር ልዩ ፍርድ ቤት/Victorian Civil and Administrative Tribunal የሚለውን እውነታ ጽሁፍ ወረቀት ማየት።

ይህ መረጃ ለመመሪያ ብቻ እንዲሆን እንጂ የህግ ባለሞያ ምክርን ተክቶ መጠቀም ኣይቻልም።

ከዚህ ጋር የተዛመዱ ገጾች

ስለ ባለንብረቶች ወይም ንብረት ተወካዮች ቅሬታዎች

የተከራይ ውል ፍጻሜ

ለብቻነት

ጥገናዎች

በቪክቶሪያ ሲቪልና አስተዳደር ልዩ ፍርድ ቤት

የግዴታን መጣስ ማስጠንቀቂያ የሚያኙት መቸ ነው

በበለጠ እርዳታ ይፈለጋልን?

ተጨማሪ መረጃ ወይም እርዳታ ካስፈለግዎት እባክዎ እኛን ያነጋግሩ።

Giving your landlord a Breach of Duty Notice | Amharic | July 2013